Co nas czeka?
Seminarium o obrazach przyszłości

Według wszystkich znaków na niebie i ziemi ludzkość doświadczy w najbliższych dekadach zmian tak radykalnych i tak potencjalnie katastroficznych, że nawet kwestia jej przetrwania wydaje się tracić swą oczywistość. Co takiego się zbliża? Nie można myśleć dziś poważnie o przyszłości bez uwzględnienia tego jak na życie jednostek i całych populacji wpłynie ocieplenie klimatu. Bez większych wątpliwości można przewidzieć, że efektem kurczenia się możliwej do zamieszkania przestrzeni, szybkiego wzrostu temperatur i stopniowego wyczerpywania się zasobów naturalnych, w tym wody pitnej, będzie wzrost konfliktów i napięć społecznych na skalę nieznaną w dotychczasowej historii. Czekają nas masowe migracje, globalne konflikty zbrojne, a także zjawiska pogodowe o nieprzewidywalnych dziś negatywnych dla środowiska skutkach. Jak w tym „czasie końca”, (Günther Anders), gdy oczekujemy nadejścia „nowego barbarzyństwa” (Isabelle Stengers) można myśleć o przyszłości inaczej, niż wyłącznie w kategoriach apokaliptycznych? Jaki rodzaj systemu politycznego powołają do życia czekające nas ekstremalne wydarzenia? Jak można przeciwstawić się najbardziej niszczącym efektom dokonujących się przemian?

W ramach naszego seminarium będziemy szukać odpowiedzi na te pytania skupiając się przede wszystkim na wiedzy o najbliższej przyszłości i jej konsekwencjach zapisanej w popularnych filmach. Często kasowe hity produkowane w Hollywood dostarczają zastanawiająco trafnych i radykalnych diagnoz sytuacji w jakiej znajduje się ludzkość. Zarazem jednak próbują nie dopuścić do tego, aby wiedza ta mogła przeformułować chociażby konwencje narracyjne kina głównego nurtu, o myśleniu politycznym nie wspominając. Dwuznaczność tych obrazów sprawia, że stają się świetnym materiałem do interpretacji naszych przyszłych losów, a być może pozwalają nawet coś z nich zobaczyć. Każde z czterech spotkań seminaryjnych będzie dotyczyło odrębnego zagadnienia oraz będzie opierać się na analizie innego zestawu filmów.

Uwaga: ze względu na ograniczoną liczbę miejsc oraz dystrybucję materiałów seminaryjnych prosimy o zapisywanie się mailowe pod adresem: zapisy@biennalewarszawa.pl do 7 września 2018.

Udział w seminarium jest bezpłatny.

Seminarium jest wydarzeniem towarzyszącym konferencji Kultury Antycypowanych Przyszłości organizowanej wspólnie przez Biennale Warszawa oraz Instytut Kultury Polskiej UW, która odbędzie się w dniach 11-14 października w Warszawie.

Lektury

1/ Klimat czasu końca – W jaki sposób nadchodzi to, co nadchodzi? Czas, obraz i klimat
Filmy: Pojutrze (2004), reż. Ronald Emmerich; Take Shelter (2011), reż. Jeff Nichols

2/ Apokaliptyczna suwerenność – jak będzie wyglądał przyszły system globalnej polityki? Przemoc, władza i zarządzanie
Filmy: Raport mniejszości (2002), reż. Steven Spielberg; Elizjum (2013) reż. Neill Blomkamp; Ludzkie dzieci (2006), reż. Alfonso Cuarón

3/ Życie na ziemi jako przetrwanie – jak będzie wyglądało życie w epoce globalnej katastrofy? Biopolityka, migracje i ocalenie
Filmy: Wodny świat (1995), reż. Kevin Reynolds; I am Legend (2008), reż. Francis Lawrence; Droga (2009), reż. John Hillcoat; Mad Max. Na drodze gniewu (2015), reż. George Miller

4/ Twarze alternatyw – jak konstruować przyszłą politykę oporu? Anonimowość, rewolucja i nowe zbiorowości
Filmy: V jak Vendetta (2006), reż. James McTeigue; Igrzyska śmierci (2012-2015), reż. Gary Ross