Zapisy do Społecznej Szkoły Antykapitalizmu

Semestr I

Zapraszamy do udziału w Społecznej Szkole Antykapitalizmu, czyli w dziewięciu spotkaniach warsztatowo-wykładowych z aktywistkami i aktywistami wokół idei pracy nad postępowymi zmianami społecznymi. Szkoła kierowana jest do osób działających na polu aktywizmu, które poszukują alternatyw w dziedzinie organizacji społecznej.

Po 30 latach upartyjnionych sporów, hucznych obchodów rocznicowych oraz jałowej, odwołującej się do coraz odleglejszej przeszłości krytyki, należy podkreślić – żyjemy w społeczeństwie post-transformacyjnym. Społeczeństwie kapitalistycznym. Rzeczywistość ta wymaga nie tylko innego, niż dominujący paradygmat opisu, ale także wyznacza radykalnie odmienny horyzont polityczny. Jak mogłoby wyglądać życie po kapitalizmie?

Na problemy galopujących nierówności ekonomicznych, toksycznego indywidualizmu, prekaryzacji, kryzysu klimatycznego oraz reakcyjnych nacjonalizmów odpowiedzi nie dostarczy ani współczesny, technokratyczny parlamentaryzm, ani powrót do różnych modeli XX-wiecznego państwa opiekuńczego. Wobec neoliberalnej „fuzji” państwa oraz rynku receptą może być tylko aktywne, biorące sprawy w swoje ręce społeczeństwo.

Uznajemy oddolne wytwarzanie wiedzy za kluczowy katalizator procesu przemian. Ekspertami i ekspertkami w problematyce konkretnych walk społecznych są dla nas działacze i działaczki z różnych grup/organizacji. Osoby zrzeszające się w kolektywach, związkach zawodowych, stowarzyszeniach i ruchach społecznych budują pomost między teorią i praktyką. Antykapitalizm to nie science fiction!

Społeczna Szkoła Antykapitalizmu powstała w wyniku dyskusji podczas Polskiego Forum Społecznego, które odbyło się w maju 2019 roku, i stanowi przygotowanie tematów pod kolejne obrady Forum jesienią 2020.

Program Szkoły

12.10.2019, sobota, Biennale Warszawa ul. Marszałkowska 34/50
„My jesteśmy kryzysem (Kapitału)”

14:00-16:30, Sesja praktyczna. Obowiązują zapisy, limit osób: 30
Wyobraźnia wobec kryzys(ów)
prowadzenie: Ivan Borowy
biogram: anarchista, antyfaszysta, utopista, psychonauta. Absolwent antropologii kultury i politologii na School of Oriental and African Studies.

18:00, Dyskusja (otwarta dla publiczności)
Wywiad wideo: John Halloway
biogram: Profesor socjolgii w Instytucie Nauk Społecznych i Humanistycznych na Uniwersytecie Autonomicznym w Puebla, Meksyku. Publikował wiele na temat teorii marksistowskiej, ruchu Zapatystów i nowych from walk antykapitalistycznych. Jego książka Change the World Without Taking Power została przetłumaczona na jedenaście języków i wywołała międzynarodową debatę. W książce Crack Capitalism argumentuje, że jedynym sposobem, w jaki możemy dzisiaj myśleć o rewolucji, jest tworzenie, pomnażanie i szukanie zbieżności w pęknięciach kapitalistycznej dominacji.

Gościni:
Magdalena „Czapka” Chustecka
biogram: Socjolożka, edukatorka antydyskryminacyjna, trenerka umiejętności społecznych oraz pracownica III sektora. Od 10 lat związana z Towarzystwem Edukacji Antydyskryminacyjnej, gdzie bada przejawy dyskryminacji w szkole oraz zbiera dobre rozwiązania dotyczące edukacji wolnej od uprzedzeń i wykluczających praktyk. Prowadzi konsultacje społeczne, w Fundacji Wspomagania Wsi doradza samorządom jak planować oraz przeprowadzać procesy konsultacyjne dotyczące przestrzeni.

Zapowiedź spotkania:
Żyjemy w czasach permanentnego Kryzysu. Na każdym odcinku życia społecznego i planety obserwujemy załamanie się dotychczasowego ładu i dynamiczne zmiany. Od 2008 roku światem wstrząsa kryzys zglobalizowanej gospodarki, z którego nie widać wyjścia. Jego efektem są kryzysy żywnościowe, mieszkaniowe i kryzysy na rynkach pracy wielu krajów północy i południa. Euroatlantyckie rządy, wspierane przez rasistowskie głosy, grożą kryzysem migracyjnym, a wojenne pomruki wzmagają kolejne kryzysy dyplomatyczne. Demokracja, która miała stanowić zabezpieczenie przed tego rodzaju sytuacją, sama znajduje się w głębokim kryzysie – rozdarta między technokratycznymi rządami neoliberałów, a autorytarnym populizmem skrajnej prawicy. Last but not least – samej egzystencji gatunku zagraża globalny kryzys ekologiczny.

Na ile jednak wszystkie te kryzysy stanowią nieszczęśliwy zbieg okoliczności – a na ile są produktem systemu kapitalistycznego i efektem wyrachowanej polityki elit? Kto decyduje gdzie zaczyna się i kończy norma, a kiedy trzeba wdrożyć zarządzanie kryzysowe? Czy kryzys giełdowy 2008 roku nie jest może ostatecznym kryzysem kapitalizmu, kryzys migracyjny – schyłkiem systemu neokolonialnego, a kryzys demokracji – wołaniem o jej radykalną odnowę? Czy wstrząsy, jakie przeżywa istniejący system, nie stanowią aby dobrego punktu wyjścia do zmiany kursu w jakim zmierza ludzkość i wymyślenia świata od nowa? Nikt nie wątpi już, że inny świat jest możliwy – czy będzie jednak dystopią wiecznego kryzysu, albo jałową pustynią, czy potrafimy wymyślić coś lepszego?

—
2.11.2019, sobota, Biennale Warszawa ul. Marszałkowska 34/50
„Kapitalizm w stanie rozkładu. Spotkanie o antyfaszyzmie”

12:00-16:30, Sesja praktyczna. Obowiązują zapisy, limit osób: 30
Taktyki miejskie/uliczna gimnastyka, czyli techniki działania grupowego
prowadzenie: Kolektyw Szarańcza
biogram: grupa oddolna, której celem jest tworzenie przestrzeni do wymiany wiedzy na temat akcji bezpośrednich. Prowadzimy warsztaty, polegające na demokratycznej dyskusji pomiędzy osobami na każdym poziomie doświadczenia akcyjnego. Dajemy czas uczestniczkom na dzielnie się wiedzą między sobą, zadawanie pytań, trening. Zajmujemy się takimi zagadnieniami jak szybkie podejmowanie decyzji, bezpieczeństwo, techniki demonstrowania itp.

18:00, Dyskusja (otwarta dla publiczności)
Prowadzenie: Sławomir Królak
biogram: gej, lewicowiec, bezrobotny tłumacz książek.

Goście:
Studencki Komitet Antyfaszystowski
biogram: nieformalna grupa studencka powołana w 2017 roku do walki ze skrajną prawicą na UW. Zajmuje się zarówno działalnością edukacyjną, jak i bezpośrednią polityczną konfrontacją z neofaszystami infiltrującymi środowisko studenckie. Oprócz walki z faszyzmem SKA promuje wizję uniwersytetu dla wszystkich i stara się budować alternatywę dla hierarchicznej wizji świata.

Łania i Margot (#stopBzdurom)
biogram: byłe studentki, bo bardziej jara nas sprawczość i działanie niż teoria. Wiosną 2019 założyłyśmy Stop Bzdurom. Zorganizowałyśmy wiele queerowych potańcówek-protestów przeciwko queerofobii. Staramy się zapełniać lukę w aktywizmie LGBTQ, któremu w Polsce brakuje dosadnych i radykalnych akcji. Prowadzimy warsztaty z wandalizmu, oporu wobec policyjnej przemocy oraz odzyskiwania przestrzeni i języka.

Zapowiedź spotkania:
Skrajna prawica rośnie w siłę – trudno zignorować ten fakt. Przez kraj przechodzą kolejne marsze neofaszystów, pogromowe spędy towarzyszą wydarzeniom lewicowym, a poglądy ze skinowskich zinów lat ’90 prezentuje się teraz z ambony, w telewizji śniadaniowej i na sejmowej mównicy. Rosną statystyki przemocy wobec migrantów, kobiet, osób LGBT – wraz z bezczelnością i bezkarnością ich sprawców. Hitlerowskich kolaborantów określa się narodowymi bohaterami, a bohaterów antyfaszystowskich – pachołkami Moskwy. Słychać też nawoływania wojenne wobec większości sąsiadów i połowy krajów świata. Wszystkie elementy są na miejscu by wypełnić podręcznikową definicję rodzącego się faszyzmu.

Skąd jednak biorą się te masy sfrustrowanych młodych mężczyzn – a skąd ich podstarzali i cyniczni liderzy? Czy wzrost nastrojów skrajnie prawicowych wiąże się z kryzysem kapitalizmu i demokracji? Jak ma się do napływu migrantów? Oraz pytanie najważniejsze – co wobec tego robić? Kto może skutecznie stawić czoła brunatnej fali? Jaka krytyka sięga do korzeni faszyzmu, a jaka może go napędzać? Z kim warto, a z kim nie da się zbudować w tej sprawie skutecznego sojuszu?

—
7.12.2019, sobota, Biennale Warszawa ul. Marszałkowska 34/50
„Zatrzymać system. W stronę strajku społecznego”

14:00-16:30, Sesja praktyczna
Strajk Społeczny – grupowa gra strategiczna przygotowana przez Plan C
prowadzenie: Paweł Nowożycki
biogram: pracownik kultury, antykapitalista, członek OZZ Inicjatywa Pracownicza.
obowiązują zapisy, limit osób: 30

18:00, Dyskusja (otwarta dla publiczności)

Goście:
Katarzyna Rakowska (OZZ Inicjatywa Pracownicza)
biogram: Antyfaszystka, feministka, związkowczyni. Członkini związku zawodowego Inicjatywa Pracownicza. Doktorantka w Instytucie Socjologii UW. Interesują ją prawo do strajku i różne formy oporu w ujęciu praktycznym i teoretycznym.

Zośka Marcinek
biogram: feministka, antyfaszystka. Od października 2016 do września 2018 działaczka Strajku Kobiet, obecnie niezrzeszona, współpracująca z warszawską Manifą i inicjatywą Marsz dla Bezpiecznej Aborcji.

Kolejnych gości potwierdzimy wkrótce.

Zapowiedź spotkania:
Strajk ma miejsce, gdy pracownicy i pracownice, domagając się spełnienia swoich żądań, dobrowolnie powstrzymują się od pracy w celu wywierania nacisku na prywatnych przedsiębiorców lub państwo. Jeśli jednak przyjmiemy poszerzoną definicję pracy – obejmującą zarówno pracę produkcyjną (wytwarzanie towarów) oraz reprodukcyjną (wytwarzanie życia), wówczas możemy powiedzieć, że nie ogranicza się ona wyłącznie do zakładów pracy, lecz jest rozproszona w całym społeczeństwie. W warunkach neoliberalizmu, który podporządkował wszystkie aspekty naszego życia logice akumulacji kapitału, czyniąc je niezwykle prekarnym, czy wręcz zagrażając naszemu przetrwaniu, walka klasowa toczy się nie tylko w miejscu produkcji, ale także w sferze reprodukcji. Stąd idea strajku społecznego, która opiera się na dwóch założeniach: 1) potrzebie wypracowania działań, które zakłócają codzienne operacje kapitału w całym społeczeństwie 2) pomimo wysokiego zindywidualzowania społeczeństwa, działania takie powinny wytwarzać nowe, także pozapracownicze, ale antagonistyczne względem kapitału, podmioty zbiorowe.

Czy Strajk Kobiet i strajki klimatyczne, to „prawdziwe” strajki? Dlaczego ruchy społeczne coraz chętniej sięgają po tę podstawową antykapitalistyczną taktykę i czy możliwe są sojusze w obszarze produkcji i reprodukcji, zarówno na poziomie lokalnym jak i transnarodowym?

—
11.01.2020, sobota, Biennale Warszawa ul. Marszałkowska 34/50
„Własność prywatna to kradzież. Własność wspólna to bogactwo”

14:00-16:30, Sesja praktyczna
warsztat z open source i wolnego oprogramowania
prowadzenie: Tomasz Sierawski (Hackerspace Warszawa)
biogram: aktywista związany z ruchem anarchistycznym, członek stowarzyszenia Warszawski Hackerspace, kierownik działu technologicznego Akcji Demokracji.

18:00, Dyskusja (otwarta dla publiczności)

Goście:
Mikołaj Ratajczak (Praktyka Teoretyczna)
biogram: filozof, wydawca i tłumacz. Doktorant w Szkole Nauk Społecznych PAN, wydawca filozofii w Wydawnictwie Naukowym PWN i stały współpracownik czasopisma naukowego „Praktyka Teoretyczna”. Przełożył m.in. „Rezultaty bezpośredniego procesu produkcji” Karola Marksa (PWN 2013), uczestniczył także w zbiorowym tłumaczeniu „Rzecz-pospolitej” Michaela Hardta i Antonio Negriego (Ha! art. 2012). Współredaktor dwóch książek poświęconych myśli Giorgio Agambena (Wyd. Krytyki Politycznej 2009, Wyd. Poznańskie 2010).

Krzysztof Król (Rozbrat)
bio: związkowiec, operator żurawia wieżowego. Działa w Inicjatywie Pracowniczej, Federacja Anarchistycznej, wydawnictwie 'Trojka’ i na poznańskim skłocie Rozbrat.

Kolejnych gości potwierdzimy wkrótce.

Zapowiedź spotkania:
Własność prywatną nie bez powodu nazywa się „świętą”. Od 30 lat stanowi ona nienaruszalny dogmat na którym ufundowana została wiara w III RP. Przed jej ołtarzem składa się liczne i nieraz krwawe ofiary – bezdomnych i bezrobotnych, ofiary eksmisji, wyzysku, niedożywienia i przepracowania. Najdrobniejsze herezje przeciw jej kultowi karze się wyniosłym milczeniem albo antykomunistyczną nagonką, a gdy trzeba – policyjną pałką. Jednak wiele z nas zwątpiło we wszechmoc własności i bezczelnie profanuje jej zasady. Jak grzyby po deszczy wyrastają kolektywnie zarządzane, niekomercyjne przestrzenie – miejsca pracy, konsumpcji, zamieszkania czy nauki. Spółdzielnie, kooperatywy, kolektywy i skłoty znajdują sobie szczeliny – w miastach, na wsiach, a nawet w przestrzeni wirtualnej. Własność społeczna lub społeczne zarządzanie stanowi próbkę przyszłego świata i praktyczną polemikę z panującą ideologią prywatnej własności. Ruch na rzecz dóbr wspólnych pokazuje, że istnieje realna alternatywa od komercjalizacji każdego centymetra naszego świata i każdej minuty naszego życia.

Z jakimi trudnościami się spotyka? Co przeciwstawia powszechnej prywatyzacji i hierarchicznej organizacji? Czym są dobra wspólne i jak o nie dbać? Co i jak można robić poza logiką prywatnej własności?

Zasady naboru