Komunikat Biennale Warszawa
ws. nierzetelnych informacji powielanych w mediach oraz w Internecie

Wprowadzenie

Opublikowanie i powielanie w Internecie artykułów, zawierających przekłamania, manipulacje oraz nierzetelne informacje w zakresie dotyczącym działalności Biennale Warszawa wymaga zajęcia przez Biennale Warszawa jednoznacznego stanowiska, w ramach którego zostaną przedstawione fakty dotyczące programu prowadzonego przez Biennale Warszawa, pt. Społeczna Szkoła Antykapitalizmu, który został poddany medialnej nagonce, a przy tym licznym przekłamaniom i manipulacjom.

Przed przedstawieniem tych faktów niezbędne jest krótkie odwołanie się do celów statutowych, jakie przyświecają działalności prowadzonej przez Biennale Warszawa.

Misja Biennale Warszawa

Jednym z istotnych elementów misji Biennale Warszawa jest tworzenie pola współpracy z instytucjami kultury, organizacjami pozarządowymi, inicjatywami społecznymi oraz twórcami i twórczyniami, badaczami i badaczkami, aktywistami i aktywistkami, działającymi we wszystkich obszarach, które znajdują się w polu zainteresowań Biennale Warszawa. Misja ta została dokładnie opisana w statucie Biennale, w tym w szczególności w obszernej preambule. Należy przy tym podkreślić, że wbrew medialnym przekazom, formą organizacyjną, w której działa obecnie Biennale Warszawa nie jest przy tym „teatr”. Zgodnie bowiem ze statutem, Biennale Warszawa to „interdyscyplinarna instytucja kultury prowadząca działalność artystyczną, badawczo-naukową, edukacyjną oraz społeczną”, prowadząca „swoją działalność na przecięciu rozmaitych dyscyplin, łącząc obszar kultury i sztuki z obszarem teorii i nauki oraz aktywizmu społecznego”. Co więcej, m. st. Warszawa w statucie jednoznacznie nałożyło na Biennale Warszawa obowiązek nie tylko wspierania społecznej i kulturowej aktywności mieszkanek i mieszkańców Warszawy, ale także między innymi promowanie aktywnych, emancypacyjnych postaw obywatelskich, idei dobra wspólnego, równości ekonomicznej, społecznej, kulturowej i politycznej.

Biennale Warszawa realizuje tę część swojej misji poprzez prowadzenie działalności edukacyjnej, badawczej i społecznej, w tym organizowanie spotkań, seminariów, sympozjów, szkoleń, warsztatów, konferencji, kongresów naukowych oraz koncertów, a także innych przedsięwzięć o zasięgu lokalnym, krajowym i międzynarodowym oraz – co najważniejsze – poprzez współpracę z „instytucjami, organizacjami pozarządowymi, inicjatywami obywatelskimi w Polsce i za granicą zajmującymi się działalnością kulturalną, badawczą i naukową, społeczną, edukacyjną o celach zbieżnych z rolą społeczną Biennale Warszawa”.

Polskie Forum Społeczne i Społeczna Szkoła Antykapitalizmu

W ramach pierwszej edycji Biennale Warszawa, zatytułowanej „Zorganizujmy swoją przyszłość!”, jeden z bloków programowych poświęcony był rozmaitym rozwiązaniom demokratycznym w Polsce i na świecie. Prezentowaliśmy prace wideo, spektakle teatralne poświęcone nowym wizjom demokracji. Jednym z ważnych elementów tej linii programowej była – zorganizowana z grupą ponad 50 organizacji społecznych, inicjatyw obywatelskich, grup aktywistycznych – dwudniowa konferencja o nazwie „Polskie Forum Społeczne”.

Na zakończenie Forum, uczestnicy zaproponowali stworzenie wspólnego programu edukacyjnego, składającego się z otwartych wykładów oraz seminariów, do których obowiązywałyby zapisy. W zamyśle współorganizatorów, cykl ten miał być pomostem pomiędzy pierwszą a drugą edycją Polskiego Forum Społecznego. Tematami cyklu stały się „nierówności ekonomiczne, toksyczny indywidualizm, prekaryzacja, kryzys klimatyczny oraz reakcyjne nacjonalizmy”, a więc te problemy społeczne, ekonomiczne czy polityczne, które nawet ekonomiści głównego nurtu uznają za konsekwencje przyjęcia neoliberalnego modelu kapitalizmu. Zaproponowany przez przedstawicieli organizacji społecznych oraz inicjatyw obywatelskich tytuł cyklu brzmiał „Społeczna Szkoła Antykapitalizmu” Polskiego Forum Społecznego. W ramach tego cyklu odbyły się 4 wykłady i 4 seminaria. Jednymi z ważniejszych wydarzeń cyklu stały się bloki poświęcone wolnemu oprogramowaniu oraz antyfaszyzmowi. Szczególną rolę odegrał ten ostatni, zorganizowany w listopadzie 2019 r., na 10 dni przed Świętem Niepodległości, który był pomyślany jako poradnik antyprzemocowy dla środowisk aktywistycznych działających w różnych obszarach. W ramach wspomnianych warsztatów uczestnicy dyskutowali o rozmaitych demokratycznych formach protestów, zarówno w ujęciu historycznym, jak i współczesnym. Uczyli się, jak mając prawo do manifestowania własnych poglądów, nie angażować się w przemoc, jak radzić sobie z nienawiścią, hejtem w sytuacjach protestów, a także unikać ataków ze strony agresywnych grup. Podczas Marszu Niepodległości w przeszłości wielokrotnie dochodziło do aktów przemocy wobec organizacji społecznych czy grup aktywistycznych.

Wszystkie warsztaty w ramach programu miały charakter otwarty. Jednak ze względu na małą liczbę miejsc związanych z ograniczeniami przestrzennymi i trybem pracy warsztatowej obowiązywały zapisy. Jest to powszechnie stosowana forma organizacji warsztatów, praktykowana przez większość instytucji kultury. Zapisy trwały od 17 do 30 września i były ogłoszone publicznie na naszej stronie internetowej i w mediach społecznościowych. Nie stosowaliśmy żadnych ograniczeń. Wszystkie osoby, które zgłosiły chęć udziału w warsztatach, zostały przyjęte.

Współpracę Biennale Warszawa z organizacjami społecznymi, inicjatywami obywatelskimi i grupami aktywistycznymi oceniamy niezwykle wysoko. Szczególnie istotne z naszego punktu widzenia jest zaufanie, jakim darzą naszą instytucję wspomniane podmioty. Z punktu widzenia Biennale, program ten jest realizacją naszej misji statutowej. Został stworzony w oparciu o zapis nakładający na nas obowiązek promowania aktywnych, emancypacyjnych postaw obywatelskich, idei dobra wspólnego, równości ekonomicznej, społecznej, kulturowej i politycznej, a także działania na rzecz krytycznego społeczeństwa, które uważamy za absolutnie kluczowe w naszej misji.

Zakończenie

Sprzeciwiamy się instrumentalnemu wykorzystywaniu tematów związanych z działalnością kulturalną, artystyczną i społeczną do prowadzenia przemocowej kampanii wyborczej. Jednocześnie, w związku z histerycznym tonem medialnych przekazów, dalekich przy tym od standardów obiektywnego i rzetelnego dziennikarstwa, a opartych wyłącznie na manipulacjach, insynuacjach i przekłamaniach, informujemy, że jakiekolwiek próby naruszania dóbr osobistych Biennale Warszawa, w tym godzenia w dobre imię instytucji kultury lub zarzucanie prowadzenia przez Biennale Warszawa niedozwolonej działalności spotkają się ze stanowczą reakcją oraz podjęciem adekwatnych działań prawnych.