María Estela Barco
Studiowała teologię, biblię, antropologię i sprawy społeczne. W wieku 19 lat wstąpiła do zakonu. W 1976 roku przybyła do Chapas jako misjonarka zgromadzenia Misjonarzy Franciszkańskiej Eucharystii. Trzy lata pózniej zdecydowała się opuścić zgromadzenie. Jako członkini zespołów duszpasterskich zaczęła poznawać sytuację rdzennych mieszkańców Meksyku, wspierała lokalne społeczności, w szczególności kobiety w rozumieniu ich praw oraz sytuacji społeczno-politycznej. W 1992 roku zapoczątkowała inicjatywę łączącą wszystkie grupy kobiece z diecezji San Cristóbal w celu budowania przestrzeń dla wspólnej organizacji, wolności, zwiększania świadomość relacji patriarchalnych. Od 1993 roku jest członkinią zespołu operacyjnego, a od 2012 roku koordynatorką i przedstawicielką prawną organizacji społecznej DESMI A.C. zajmującej się rozwojem społeczno-ekonomicznym rdzennych mieszkańców Meksyku w zgodzie z Matką Ziemią i zasadami solidarności ekonomicznej. Na zaproszenie Centrum Praw Człowieka Fray Bartolomé de Las Casas uczestniczyła w Stałym Trybunale Narodów, jako świadek potępienia bezkarności w obliczu przemocy dokonywanej przez grupy powstańcze i organizacje paramilitarne.
W maju 2014 roku została nominowana przez IDEX (obecnie Thousand Currents) do nagrody HUMAN RIGHTS AWARDS Global Exchange.