Freak show, ludzkie zoo, teatr osobliwości

Strategie reprezentacji niepełnosprawności w XIX wiecznych widowiskach kulturowych

Wykład wprowadza w historię wyłaniania się i ugruntowywania widowisk kulturowych zwanych freak shows, wpisujących niepełnosprawność i odmienność występujących w ramy teatru osobliwości. Na czym polegał mechanizm tych szczególnych spektakli kulturowych? Historia ludzkich relacji często opierała się na realizacji rozmaitych strategii dominacji, przybierających wiele form. Jedną z nich było łączenie wiedzy z wystawianiem Innego, zamykaniem jego obrazu w umownej scenicznej ramie spektakularyzującej niepełnosprawność czy odmienność. Inny zawsze budził ciekawość, zakłopotanie, zaintrygowanie, zdziwienie. Wystawianie Innego pomagało skonceptualizować i usytuować samego siebie, a skwapliwość, z którą aranżowano owe pokazy, wyraźnie to potwierdza. Ukazywanie tego, co dziwne i nowe, w ramach specjalnie przygotowywanych widowisk wyzwalało w widzach najróżniejsze emocje, od ciekawości, przerażenia, obrzydzenia, po podekscytowanie, podniecenie. Spektakle miały wiele możliwych scenariuszy, wiele możliwych formuł, lecz tym, co najistotniejsze, była relacja między widzem, aktorem i antreprenerem, relacja między władzą i przedstawieniem.

Wydarzenie tłumaczone na PJM.

Wydarzenie w ramach projektu “Niepełnosprawność i społeczeństwo” realizowanego przez Biennale Warszawa we współpracy z Teatrem 21, ze środków Miasta Stołecznego Warszawy.