Od bullshit job do buntu klasy opiekuńczej

Kryzys pandemiczny dramatycznie potwierdził wagę sformułowanej przez Davida Graebera koncepcji „gówno wartych prac”. Hierarchia potrzeb społecznych ustanowiona przez wymóg sprostania zdrowotnym i ekonomicznym skutkom epidemii wywróciła do góry nogami priorytety, którym przez dekady hołdowały polityki i teorie neoliberalne. Kwestia nadwartościowania pewnych sektorów gospodarki i pracy oraz niedowartościowania innych przestała być niszowym sporem akademickim czy przedmiotem oceny moralnej. Dziś stała się ona kwestią zasadniczą dla przetrwania społeczeństwa.

W całej okazałości zobaczyliśmy irracjonalność systemu obsypującego pieniędzmi, przywilejami i prestiżem pracowników reklamy, marketingu czy finansów, a jednocześnie odmawiającego tego wszystkiego osobom zatrudnionym w służbie zdrowia, sektorze edukacji czy służbach ratunkowych. A przecież istnieje wiele prac dowodzących, że podczas gdy bankier i reklamiarz wysysają bogactwo z gospodarki, pielęgniarka i sprzątaczka owo bogactwo społeczne generują. O ile zajęcia tych pierwszych zasługują na graeberowskie miano bullshit jobs, o tyle prace opiekuńcze okazują się niezbędne.

Skąd biorą się przepłacane bullshit jobs i jakie funkcje ekonomiczne pełnią w gospodarce kapitalistycznej? Dlaczego w systemie rzekomo racjonalnie alokującym zasoby 30 procent zatrudnionych bierze pieniądze za nic? Na ile ujawnia się tu prawdziwa funkcja pracy w kapitalizmie – jako formy dyscyplinowania, podporządkowania, sprawowania kontroli społecznej i wybijania z głowy pomysłów zaangażowania politycznego? Dlaczego im bardziej jakaś praca jest istotna, im ważniejsze potrzeby społeczne zaspokaja, tym mniej się ją docenia? Jaka jest ekonomia polityczna, płeć i rasa pracy opiekuńczej? Czy można mówić o istnieniu klasy opiekuńczej? A jeżeli tak, to kto do niej należy, jak ta klasa może się organizować i zwiększać swoją siłę przetargową oraz podmiotowość polityczną? Czy bunt klasy opiekuńczej obali kapitalizm?

Spotkanie odbywa się na platformie Zoom. Obowiązują zapisy przez formularz na naszej stronie (do 26.04.2021). Link do spotkania podamy mailowo. Planowana jest transmisja live na Facebooku. Spotkanie będzie nagrywane i zarchiwizowane na kanale YouTube oraz Zasobach strony Biennale. Ze względu na ochronę wizerunku prosimy o pozostawienie wyłączonych kamery i mikrofonu przez cały czas trwania wydarzenia. Zachęcamy jednak do włączenia się w dyskusję i przesyłania pytań na chacie. Prowadzący spotkanie Przemysław Wielgosz zada je w waszym imieniu.