Dramaturgies of the Other: Self-Making and Sense Making in Contemporary Documentary Theatre

Zapraszamy młodych reżyserów, artystów wizualnych, aktorów, badaczy oraz studentów wydziałów artystycznych i humanistycznych do udziału w warsztatach pt. DRAMATURGIES OF THE OTHER: SELF-MAKING & SENSE-MAKING IN CONTEMPORARY DOCUMENTARY THEATRE, które poprowadzi grecka reżyserka i antropolożka Martha Bouziouri. 

Punktem wyjścia dla warsztatu jest stereotypowa reprezentacja tożsamości uchodźczej, występująca w dominującym zachodnim dyskursie, ugruntowana w mediach, polityce, a czasami także w sztuce.

Z jednej strony obracamy się w ramach debaty budującej „świadomość cierpienia”, prowadzonej w celu uwrażliwienia opinii publicznej i wzmacniania poczucia solidarności. Nie podważając stojących za takim podejściem dobrych intencji oraz doraźnych efektów należy zauważyć, że taka narracja przyczynia się do odpodmiotowienia uchodźców, którzy stają się anonimową grupą, uzależnioną od naszej empatii i wsparcia. Narracja ta może doraźnie poprawić straszliwe warunki, z którymi mierzą się uchodźcy, ale jednocześnie podtrzymuje stan wyjątkowości i podkreśla nierównowagę sił pomiędzy tymi, którzy potrzebują pomocy i tymi, którzy są w stanie jej udzielić. Uchodźcy zostają sprowadzeni do stanu bezsilności, który nie pozostawia miejsca na utrzymanie godności, zdobycie pewności i odzyskanie własnej przyszłości.

Z drugiej strony coraz bardziej oswajamy się z oportunistyczną agendą populistycznych polityków, którzy celowo wzniecają lęki i grają nimi, przestrzegając elektorat przed konsekwencjami wynikającymi z najechania ich krajów przez fale nowych przybyszów i wzmacniając nastroje ksenofobiczne dla osiągnięcia politycznych zysków. Narracja o „uchodźcach jako niebezpiecznych innych” w ostatnim czasie została wzmocniona zyskała legitymizację ze względu na przerażające akty terroru w Europie. W rezultacie tych aktów ślepej nienawiści i ekstremizmu strach przed terrorem przekształcił się w strach przed islamem, wzmacniając niepokojącą propagandę antyuchodźczą i antymuzułamńską w całej Europie.

Taki narracyjny duopol “wiktymizowania – demonizowania” sprzyja rozpowszechnianiu się i umacnianiu błędnych i w wielu przypadkach niebezpiecznych założeń. Wynikają z tego kluczowe pytania: W jaki sposób przeciwstawić się tej narracji? W jaki sposób wspierać tworzenie przeciwstawnych narracji, podkreślających niedoreprezentowane, zróżnicowane i nieoczywiste aspekty tożsamości osób z doświadczeniem uchodźczym, wykraczające poza zwodnicze skrajności „ofiary albo zagrożenia”? W jaki sposób wymyślić inny sposób opowiadania historii, zastępujący litość, strach i uprzedzenia kulturą otwartości, zrozumienia i bliskości? W jaki sposób zbierać owoce z drzewa różnorodności, rosnącego w naszym europejskim ogrodzie, tak aby wszyscy mogli z nich korzystać?

Warsztat kreśli paralele pomiędzy badaniami etnograficznymi a tworzeniem współczesnego teatru dokumentalnego. Wprowadza podejście partycypacyjne, które korzystając z danych etnograficznych (nieformalne rozmowy, wywiady, notatki z pracy w terenie, rejestracje audiowizualne, archiwa publiczne itp.), odkrywa je na nowo, aby użyć ich do tworzenia spektaklu dokumentalnego.

Przed rozpoczęciem warsztatu uczestnicy i uczestniczki zostaną zaangażowani w badanie etnograficzne (praca w terenie), na które składać się będą obserwacja i interakcja ze znajomą osobą, sąsiadem lub przyjaciółką z doświadczeniem uchodźczym. Podczas intensywnego, 7-dniowego kursu uczestniczki i uczestnicy będą dzielić się ze sobą uzyskanymi informacjami czy elementami biografii i wspólnie się nad nimi zastanawiać, pracując razem nad ich dramaturgicznym przetworzeniem w scenariusz, nadający się do publicznej prezentacji w formie eksperymentalnego spektaklu dokumentalnego, poświęconego portretom tożsamościowym.

Warsztat będzie odbywał się od 11 do 17 kwietnia i zakończony zostanie otwartym pokazem pracy w Muzeum Sztuki Nowoczesnej przy ul. Pańskiej 3 w Warszawie.

Warsztat będzie odbywał się w całości w języku angielskim i będzie wymagał od uczestników swobodnej komunikacji i możliwości pracy z dwujęzycznymi tekstami.

Publikujemy listę zakwalifikowanych osób, które zapraszamy do udziału w projekcie oraz do współtworzenia pokazu pracy warsztatowej:

1. Nikolett Gábri
2. Joanna Kowalska
3. Billy Morgan
4. Agnieszka Nasierowska
5. Dagmara Pasińska
6. Monika Popiel
7. Vera Popova
8. Aleksandra Reczuch
9. Piotr Urbaniec
10. Wiktoria Wojtyra

Rekrutacja

Wszyscy chętni proszeni są o przesłanie swojego CV oraz krótkiego listu motywacyjnego w języku angielskim na adres mailowy anna.galas@biennalewarszawa.pl do 16 marca.

Wyniki rekrutacji zostaną ogłoszone do 18 marca.

Liczba miejsc jest ograniczona, do udziału zostaną zaproszone osoby wybrane w procesie rekrutacyjnym.

Zaproszeni do udziału uczestnicy zobowiązani są do obecności w całych warsztatach, nie ma możliwości uczestnictwa w wybranych dniach.

Organizatorzy nie pokrywają kosztów transportu ani noclegu.

Plan pracy

FAZA PRZYGOTOWAWCZA
Lista lektur i odniesień: uczestnicy i uczestniczki otrzymają wybór powiązanych z tematem książek, sztuk i artykułów, które będą mogli przeczytać w celu lepszego zrozumienia tematyki warsztatu.

Spotkanie na Skype: uczestnicy i uczestniczki zostaną wprowadzeni w temat, metodologię i cel warsztatu oraz otrzymają wskazówki dotyczące pracy w terenie, którą powinni wykonać przed rozpoczęciem wspólnej pracy (planowane między 18 a 22 marca).

Indywidualna praca w terenie: każda uczestniczka i każdy uczestnik zidentyfikuje osobę z doświadczeniem uchodźczym i podejmie próbę zrozumienia i odtworzenia historii życia tej osoby poprzez wywiady, rozmowy, obserwację uczestniczącą i inne narzędzia etnograficzne.

Portret biograficzny: każdy uczestnik i każda uczestniczka dostarczy wstępną transkrypcję wybranej przez siebie postaci na 5 dni przed rozpoczęciem warsztatu, nakreśloną na podstawie zebranych danych.

PRACA WARSZTATOWA W WARSZAWIE

DZIEŃ 1 > środa, 11 kwietnia > 10.00-14.00 & 16.00-19.00
DZIEŃ 2 > czwartek, 12 kwietnia > 10.00-16.00
DZIEŃ 3 > piątek, 13 kwietnia > 10.00-16.00
DZIEŃ 4 > sobota, 14 kwietnia > 10.00-16.00
DZIEŃ 5 > niedziela, 15 kwietnia > 10.00-16.00 + (możliwe wydłużenie sesji)
DZIEŃ 6 > poniedziałek, 16 kwietnia > 10.00-16.00
DZIEŃ 7 > wtorek, 17 kwietnia > 12.30-17.00 & 19.00 otwarty pokaz dla publiczności