Wymiana Lagos–Warszawa

Biennale Warszawa i Lagos Biennial z Nigerii realizują projekt wymiany w ramach Leadership Exchange Programme World Cities Culture Forum. Jego celem jest wzajemne uczenie się nowych strategii i taktyk, które poprzez praktyki artystyczne i społeczne krytycznie odnoszą się do miejskich polityk kulturalnych. Obie organizacje wykorzystują format biennale raczej jako narzędzie interwencji społecznej czy formułowania komentarza do aktualnych trendów miejskich oraz sposób zmiany percepcji miasta i jego dzielnic niż jako wielkoformatowe, wysokobudżetowe i wykluczające mieszkańców miasta przedsięwzięcie artystyczne.

Kuratorzy z obu organizacji nie tworzą programów skierowanych jedynie do wąskiej społeczności świata sztuki, ale szukają ram, w których możliwe będzie budowanie więzi i relacji z różnymi grupami społecznymi w mieście, z jego mieszkankami i obywatelami, jednocześnie pytając o możliwość zawiązania międzynarodowej solidarności. Chociaż konteksty geograficzne, kulturowe i polityczne są tu różne, to tematy, myśli i idee, które składają się na te programy, w wielu aspektach wydają się podobne. Są to zmiany klimatyczne, środowiska wielogatunkowe, polityka niezrównoważonego rozwoju, nierówności społeczno-ekonomiczne, nowe formy przemocy i marginalizacji w mieście, migracja i obywatelstwo, globalny kapitalizm czy nowe technologie – by wymienić tylko najważniejsze spośród nich.

Chcielibyśmy dogłębnie zrozumieć, co nas łączy. Czy mówienie z perspektywy półperyferii Europy, z postsocjalistycznego miasta może być porównywane z mówieniem z obszaru globalnego Południa, z postkolonialnej metropolii? Kuratorzy obu biennale skupiają się na refleksji na temat możliwych i pożądanych przyszłości, a także na projektowaniu efektywnych alternatyw. Jak rozumiemy te przyszłości i alternatywy? Czy możemy nauczyć się od siebie nawzajem nowych sposobów wyobrażania sobie tych przyszłości i ich dekolonizacji?

Inny ważny aspekt naszych międzymiastowych badań kulturowych będzie związany z przeciwstawieniem oddolnych i codziennych form kreatywności, jakie można zaobserwować w dzielnicach Makoko czy Otumara w Lagos, odgórnym inicjatywom rozwojowo-infrastrukturalnym, takim jak komercyjne minimiasto Eko Atlantic. Chcielibyśmy zapytać, czy instytucje sztuki mogłyby krytycznie uczestniczyć w tych miejskich procesach, zmieniając je, kwestionując lub wspierając.

Wzajemne wizyty studyjne – w Warszawie we wrześniu i w Lagos w lutym 2022 roku –będą służyć nie tylko wymianie wiedzy i praktyk, ale także budowaniu fundamentów pod przyszłą współpracę artystyczną i intelektualną.