Rasa i las

INTERPRT

W dyskusjach związanych z katastrofą klimatyczną coraz częściej mówi się o konieczności uznania ekobójstwa za zbrodnię w świetle prawa międzynarodowego. Jednym z pierwszych w historii przykładów oskarżenia, podczas którego środowisko stało się głównym przedmiotem procesu sądowego, była podniesiona przez polskich prokuratorów sprawa o zniszczenie polskich lasów przez nazistowskie Niemcy. Wystawa „Rasa i las” pokazywana w Biennale Warszawa rekonstruuje okoliczności tego precedensowego aktu oskarżenia.

Wystawa w Biennale Warszawa (MA3450) przy ul. Marszałkowskiej 34/50 czynna jest w każdy weekend czerwca w godzinach:

piątek: 16:00–20:00
sobota i niedziela: 11:00–15:00 i 16:00–20:00.

Dokument sieciowy i wystawa 3D www.rasailas.pl

Wystawa „Rasa i las” śledzi związki ludobójstwa, ekobójstwa i gospodarki leśnej. Ekspozycja przygotowana została przez interdyscyplinarny zespół badawczy INTERPRT, który zajmuje się gromadzeniem faktów związanych ze zbrodniami na środowisku naturalnym. Zwraca szczególną uwagę na punkty styku międzynarodowego prawa humanitarnego z prawną ochroną środowiska. Splatając na nowo obrazy, dokumenty, świadectwa i dane z różnych źródeł, tworzy ramę dla nowej refleksji. Projekt pokazywany w Biennale Warszawa bada materialność i wizualność dowodów w sprawie nr 1307.

Historia sięga 1947 roku, kiedy w ramach działania Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Zbrodni Wojennych (UNWCC), Polska oskarżyła jedenastu obywateli Niemiec o zbrodnie wojenne związane ze zniszczeniem środowiska naturalnego. Polscy prokuratorzy przygotowali akt oskarżenia nie tylko wobec wysokich rangą niemieckich urzędników państwowych, ale również ludzi pracujących w niemieckiej administracji leśnej. Proces dotyczył celowego niszczenia polskich lasów, żeby zagwarantować zaopatrzenie w drewno konieczne do prowadzenia działań wojennych. Równocześnie Niemcy rozwijały nowoczesne leśnictwo i podejmowały istotne działania na rzecz konserwacji własnych lasów.

Część wystawy poświęcona jest historii nazistowskiego obozu zagłady zlokalizowanego w Chełmnie nad Nerem (Kulmhof). W pierwszym okresie działania obozu – ukrytego w Lesie Rzuchowskim – sekretny plan zalesiania wykorzystywano do ukrywania dowodów istnienia masowych mogił. Projekt śledczy INTERPRT we współpracy z Biennale Warszawa, łącząc badania archiwalne i kartograficzne, świadectwa ustne z czasów wojny i badanie skanerem LIDAR, przeprowadza ponowną analizę przestrzenną tego terenu.

Na wystawie zobaczymy także materiały dotyczące tego, w jaki sposób tematyka rasowa i środowiskowa łączyły się ze sobą w ideologii III Rzeszy. Wśród nich znalazło się m.in. czasopismo „Las i Drewno” („Wald und Holz”), które w czasie II wojny światowej było oficjalną gazetą branży leśnej na terenie niemieckiej okupacji. Zebrane w niej dane miały pomóc w efektywnej eksploatacji polskich lasów. Na jej łamach głoszono ideologię rasizmu środowiskowego, według której ludy germańskie i nordyckie mają chronić naturę przed zakusami dzikich, słowiańskich ludów.

Nowa wystawa w Biennale Warszawa stanowi rozszerzoną wersję „Rasy i lasu”, którą można było zobaczyć przez dwa tygodnie podczas Biennale Warszawa „Zorganizujemy swoją przyszłość!” w czerwcu 2019 roku. Uzupełniona została ona o nowe materiały, w tym przede wszystkim materiał filmowy, przygotowany przez INTERPRT na Home Works 8 w Bejrucie. Z powodu wybuchu protestów w Libanie wydarzenie odwołano, a nowe elementy wystawy, podobnie jak wykład Nabila Ahmeda (współzałożyciela INTERPRT), nie zostały zaprezentowane publiczności. Teraz wzbogacą wystawę w Biennale Warszawa.

Analizując historię ludobójstwa w kontekście natury „Rasa i las” włącza studia nad Zagładą w aktualne rozważania o zmianach klimatu i odpowiedzialności człowieka za środowisko. Czy sprawa 1307 może stać się podstawą uznania przyrody za podmiot prawny? W jaki sposób objąć ochroną prawną również istoty nie-ludzkie, zwierzęta czy ekosystemy?

Podjęcie tematu przestępstw związanych ze środowiskiem naturalnym wymaga spojrzenia całościowego – nie tylko nowych formuł myślenia, ale także działania. Projektując komunikację „Rasy i lasu”, chcemy ograniczyć do minimum wpływ naszych działań na środowisko. Naszym widzom udostępniamy jedną sztukę przekazywanej sobie ulotki i jeden egzemplarz plakatu, który eksponowany jest czasowo w kolejnych miejscach. Chcemy, redukując przemysłową produkcję materiałów, by głównym źródłem informacji o wystawie był Internet, a wiedza o niej przekazywana była z ust do ust i z rąk do rąk. Podajcie dalej.

Informacje

„Rasa i las”
do 28 czerwca 2020

Wystawa czynna w godzinach:

piątek: 16:00–20:00
sobota i niedziela: 11:00–15:00 i 16:00–20:00.

Wystawa realizowana jest w przestrzeni częściowo niedostępnej dla osób z niepełnosprawnością (drugi poziom bez windy).

Wstęp: 10 PLN (bilet normalny), 5 PLN (bilet ulgowy)
Bilety dostępne są:
na stronie internetowej Biennale Warszawa
w aplikacji GoOut
w Biennale Warszawa przy ulicy Marszałkowskiej 34/50 (w związku z zaostrzonym rygorem sanitarnym akceptujemy tylko płatności bezgotówkową)

Pierwsza edycja wystawy odbyła  się w ramach Biennale Warszawa 2019 „Zorganizujmy swoją przyszłość!” i można ją było zobaczyć w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Podziękowania dla:
Obóz dla Puszczy; Geoxy; Muzeum Martyrologiczne w Żabikowie: Dyrektorka Muzeum, dr Anna Ziółkowska; Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem Oddział Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie: Kierownik oddziału, mgr Bartłomiej Grzanka, Dział naukowy, Kamil Janicki; Muzeum Okręgowe w Koninie: Dział archeologiczny, mgr Krzysztof Gorczyca; The Wiener Library; Instytut Pileckiego

Bezpiecznie w Biennale

Cieszymy się, że chcesz nas odwiedzić. Komfort i bezpieczeństwo naszych widzów oraz pracowników są dla nas ważne.

Co możesz zrobić?

Zakryj nos i usta. Zastosuj środki bezpieczeństwa osobistego (maseczka, chusta lub przyłbica). Jeżeli zapomniałeś wziąć ze sobą, udostępnimy Ci maseczkę jednorazowego użytku.

Zdezynfekuj ręce przed wejściem na wystawę.

Zmierz temperaturę. Jeżeli masz wątpliwości co do stanu swojego zdrowia, możesz zmierzyć u nas temperaturę elektronicznym termometrem.

Zachowaj bezpieczną odległość. Zwróć uwagę, czy dystans pomiędzy innym zwiedzającym lub Promotorem / Promotorką a Tobą jest większy niż 1,5 metra.

Zapłać za bilety zbliżeniowo lub kup je wcześniej online. Bilety dostępne są na stronie internetowej Biennale Warszawa lub w aplikacji GoOut.

Zastosuj się do limitu osób przebywających w tym samym czasie w przestrzeniach wystawy.

Wypełnij ankietę. Pomoże nam ona dostosować Biennale do Twoich potrzeb.

Co robimy dla Ciebie?

Zapewniamy środki ochrony. Płyn do dezynfekcji dostępny jest na każdym z pięter. W razie potrzeby udostępniamy jednorazową maseczkę ochronną.

Dezynfekujemy i wietrzymy regularnie przestrzeń. Wprowadziliśmy przerwę techniczną od godziny 15:00 do 16:00.

Mierzymy temperaturę sobie przed rozpoczęciem pracy.

Wprowadziliśmy limit osób. Równocześnie na wystawie może przebywać 10 widzów, w tym 1 osoba w przestrzeni zamkniętej z prezentacją wideo w jej obrębie.

Wyłączyliśmy z użycia szatnię oraz kącik kawowo-herbaciany.

Wystawa w sieci

Wystawa 3D

Dokument sieciowy

Podaj dalej

Projektując komunikację „Rasy i lasu”, chcieliśmy ograniczyć do minimum wpływ naszych działań na środowisko. Nie wysyłaliśmy zaproszeń pocztą, nie produkujemy gadżetów, nie mamy reklamy zewnętrznej. Redukując przemysłową nadprodukcję, chcemy, by głównym źródłem informacji o wystawie był Internet, a wiedza o niej przechodziła z ust do ust i z rąk do rąk.

Naszym widzom udostępniliśmy jeden egzemplarz plakatu, który eksponowany jest czasowo w różnych chętnie odwiedzanych miejscach. Jeśli go zobaczysz, prosimy, powiedz o nim.

Stworzyliśmy jedną sztukę ulotki. Jeżeli trafi w Twoje ręce, prosimy, szanuj ją i przekaż kolejnej osobie, która może być zainteresowana tematem.

Ulotkę i plakat w formie pliku można pobrać z tej strony. Liczymy jednak na naturalne sposoby komunikacji. Podaj dalej.