Pieniądze przyszłości

dr Paweł Umiński (Politechnika Gdańska WZiE, Fundacja im. Edwarda Lipińskiego)

Bitcoin, altcoin, namecoin, blockchain… Kryptowaluty obiecują nową erę w historii pieniądza. Serfują na falach liberalizacji i deregulacji, a wykonywane na nich operacje oferują niespotykane stopy zwrotu. A jednak to, co dla jednych wygląda na prawdziwą pieniężną guerillę, dla innych jest pułapką spekulacyjną i zapowiedzią kolejnej bańki, której pęknięcie będzie znacznie bardziej realne niż elektroniczne pieniądze, którymi gra się na rynkach kryptowalut. Czy oznacza to, że nie ma alternatywy dla niezależnych od potrzeb społecznych banków centralnych kreujących politykę zawsze korzystną dla korporacji zbyt wielkich by upaść?

A może właściwą drogą jest zerwanie z defetyzmem kryptowalut i uznanie, że zderegulowany system pieniężny można poddać skutecznej transformacji, tak jak kilka dekad temu skutecznie go stworzono. Takie założenie leży u podstaw Nowoczesnej Teorii Monetarnej (MMT), a doświadczenia kryzysu finansowego lat 2007-2010 dostarczają materiału empirycznego na jego potwierdzenie. W sercu MMT leży koncepcja pieniądza suwerennego, a zatem emitowanego przez państwo. Czy jest to realna alternatywa dla dzisiejszej polityki pieniężnej? Czy zastosowanie się do zaleceń MMT może być sposobem na budowę nowego systemu walutowego, odpowiadającego potrzebom i aspiracjom społeczeństw, a nie tylko najbogatszemu 1%? Czy można połączyć kontrolę nad inflacją, emancypację od rynków obligacji, pełne zatrudnienie oraz suwerenne kreowanie pieniądza?