Ekonomie przyszłości – nowa publikacja Biennale Warszawa
pod redakcją Przemysława Wielgosza
„Ekonomie przyszłości” to książka stanowiąca plon seminarium pod takim samym tytułem odbywającego się w Biennale Warszawa. Powstała z przekonania, że dominujące przez dekady koncepcje ekonomiczne bardziej przeszkadzają niż pomagają w zrozumieniu zmieniającego się świata, a oparte na nich polityki raczej pogłębiają kryzysy, zamiast im zapobiegać. Autorzy i autorki zebranych tu tekstów proponują zatem poszerzenie pola ekonomii politycznej o kwestie katastrofy klimatycznej, antropo- i kapitałopocenu, dóbr wspólnych i demokratycznego zarządzania. Zwracają się ku ekonomiom i podejściom teoretycznym, które deklarują swoją polityczność i tym samym przywracają tej dziedzinie wiedzy właściwe miejsce pośród nauk społecznych. Pytają o stawki walk społecznych rozgrywających się na polu ekonomicznym, których rozstrzygnięcia zdecydują o kształcie naszej przyszłości. Interesują ich skrócenie czasu pracy i odzyskanie czasu wolnego, programy waloryzacji pracy opiekuńczej, przykłady radykalnych technologii, demokratycznego planowania, nowych polityk fiskalnych, suwerenności żywnościowej i postwzrostu, strategii uwspólnienia i odtowarowienia.
Celem „Ekonomii przyszłości” jest nie tylko wskazanie na tematy i koncepcje, które winna podejmować ekonomia, ale przede wszystkim odzyskanie wyobraźni ekonomicznej i odwagi intelektualnej potrzebnej do przeprojektowania stosunków ekonomicznych, tak by uczynić je dziedziną społecznej sprawczości, negocjacji i demokratycznej innowacyjności.
Dziś paradygmat neoliberalny się sypie. Co więcej, kryzys pandemiczny unieważnił znaczną część dotychczasowych ram teoretycznych i filozoficzno-moralnych, metod i założeń, w których ekonomia funkcjonowała od XVIII wieku na Zachodzie. W tej sytuacji coraz bardziej potrzebujemy, by ekonomia odzyskała świadomość swojego politycznego uwikłania i społecznych funkcji, a wraz z tym uwolniła się z ciasnego gorsetu nauki ścisłej. Dzięki temu będzie mogła stać się narzędziem zbiorowej realizacji potrzeb i aspiracji.
Ze Wstępu „Raport z ekonomicznej przyszłości” Przemysława Wielgosza
Spis treści
Przemysław Wielgosz — Wstęp. Raport z ekonomicznej przyszłości
TOPOGRAFIE
Ewa Bińczyk — Pandemia i rozszczelnianie zdrowego rozsądku. Szansa na demontaż business as usual?
Maciej Grodzicki — Efektywność to nie wszystko. Światową produkcję czekają przetasowania
Zofia Łapniewska — „Nadchodzą nowe czasy”, czyli budowanie systemu wspólnotowego
Anna Zachorowska-Mazurkiewicz — Feministyczna wizja ekonomii przyszłości
REWIZJE
Jan Toporowski — Czym zapłacić za pandemię? Radykalny plan działań (przeł. Sławomir Królak)
Hanna Szymborska — Polityka gospodarcza a COVID-19: radykalne zmiany czy powrót do status quo?
Paweł Bukowski, Wojciech Paczos — Bezwarunkowy dochód podstawowy oznaczać będzie koniec państwa opiekuńczego
Paweł Umiński — Gospodarka w trakcie i po pandemii COVID-19 w kontekście nowoczesnej teorii monetarnej (MMT)
ANTAGONIZMY
Agnieszka Mróz — Z Chin do Polski – cyrkulacja towarów i walk
Maria Świetlik, Jan J. Zygmuntowski — Wyjście z Fabryki Sieci. Technologie i cyfryzacja po końcu technooptymizmu
Zuzanna Kowalik — Jak odzyskać gospodarkę współdzielenia?
Konsensus warszawski