Międzynarodowe Forum Edukatorek i Edukatorów Permakultury

15 i 16 maja odbędzie się Międzynarodowe Forum Edukatorek i Edukatorów Permakultury, organizowane wspólnie przez Biennale Warszawa i Fundację Agro-Perma-Lab. Jest to pierwsze tego typu wydarzenie w Polsce skierowane do osób zajmujących się permakulturą, ale także do szerokiego grona odbiorców – do tych wszystkich, którzy czują, że potrzebujemy rozwiązań umożliwiających pozyskiwanie zdrowszego pożywienia, życie w zgodzie z naturą i jej rytmem oraz uzdrawianie planety, tak aby i ona mogła uzdrawiać nas.

Na świecie, od Londynu po Detroit, ruch permakultury przyczynił się do przekształcenia wielu przestrzeni miejskich w życiodajne ogrody. Pora na polskie miasta! Zaczynamy od stolicy, która może wykorzystać ten sposób wspierania rolnictwa i ogrodnictwa miejskiego oraz projektowania ekosystemów i społeczności, by zastosować go w pandemicznej i postpandemicznej rzeczywistości. Warszawa ma szansę być wymieniana obok takich miast jak Amsterdam, Paryż czy Wiedeń, który w ostatnich latach wspiera zakładanie miejskich farm i ogródków, a obszary zielone miasta zajmują ponad 16% jego powierzchni.

Pandemia COVID-19 sprawiła, że zaczęliśmy czuć większą potrzebę kontaktu z przyrodą. Wielu z nas wróciło do aktywności związanych z uprawianiem balkonowych czy przydomowych ogródków, a także zainteresowało się miejskim rolnictwem, tworzeniem ogrodów społecznościowych i poszukiwaniem zdrowych ekologicznych warzyw od lokalnych rolników. Permakultura może teraz zostać użyta do przekształcenia współczesnych miast, a kluczową rolę odegrają w tym zakresie edukatorzy i edukatorki, którzy mogą mieć realny wpływ na kreowanie nowych, zrównoważonych systemów miejskich.

W ramach Międzynarodowego Forum Edukatorów i Edukatorek Permakultury 15 maja odbędzie się kilkugodzinny zamknięty warsztat online skierowany do uczestników wybranych w procesie rekrutacji. Drugiego dnia, 16 maja, forum będzie miało charakter otwarty i będzie dostępne dla szerokiej publiczności z Polski i ze świata na kanałach społecznościowych Biennale Warszawa.

Podczas forum chcemy przyjrzeć się, w jaki sposób możemy się włączyć w proces transformacji systemu żywnościowego, tak byśmy wszyscy mogli czerpać korzyści ze zdrowszej żywności i współtworzyć warunki do jej wytwarzania. Jak poradzić sobie z obecnymi zmianami społecznymi i klimatycznymi i co może stanowić alternatywę dla poprzedniego systemu?

Celem tego spotkania jest dzielenie się praktycznymi narzędziami edukacji permakulturowej, osobistymi filozofiami i inspirującymi doświadczeniami. Jeśli rozumiemy permakulturę nie tylko jako narzędzie projektowania ogrodów, siedlisk czy ekowiosek, ale też szerzej jako możliwość tworzenia głębokich relacji z ziemią i z ludźmi, zawiązywania społeczności wytwarzającej żywność dzisiaj oraz w postpandemicznej przyszłości, to może stać się ona wehikułem przemian społecznych, ekologicznych i ekonomicznych, a edukacja będzie w nich odgrywać ważną rolę. Będziemy zatem współtworzyć wiedzę, czerpiąc z naszych doświadczeń i już opracowanych narzędzi, a także wzajemnie się inspirując. W jaki sposób możemy rozwijać się jako nauczyciele permakultury i jak możemy zachęcać innych, by również chcieli podążać tym tropem? Jak mówić o wzajemnych połączeniach, które stworzą zdrową i zrównoważoną całość osadzoną w etyce troski o Ziemię, o ludzi i o wszystkie inne istoty żyjące na naszej planecie?

Program publiczny forum (16 maja) będzie podzielony na trzy bloki tematyczne zogniskowane wokół wartości. Będą to WRAŻLIWOŚĆ, WYOBRAŹNIA i WSPÓLNOTA, uznaliśmy je bowiem za kluczowe w myśleniu o edukacji i permakulturze. Swoje pomysły przedstawią doświadczeni edukatorzy z Polski oraz pedagodzy z międzynarodowego kolektywu biorący udział w projekcie „The Supermarket Museum”, realizowanym przez fundację Agro-Perma-Lab. Dołączą do nas również światowej sławy nauczyciele z wieloletnim doświadczeniem: Rosemary Morrow (współzałożycielka The Blue Mountains Permaculture Institute, liderka nieformalnej edukacji permakultury, autorka wielu publikacji, w tym między innymi podręcznika dla edukatorów Training Permaculture Teachers), Alfred Decker (założyciel 12 Principles Permaculture Design i Permaculture Barcelona, doświadczony nauczyciel i projektant) oraz Tomas Remiarz (nauczyciel z ponad dwudziestoletnim stażem; tworzył inicjatywy i społeczności permakulturowe w Wielkiej Brytanii, rozwijał badania naukowe w Permaculture Association UK oraz szkolił w różnych częściach Europy).

Spotkanie odbędzie się w języku angielskim. Planujemy wykorzystać narzędzia umożliwiające widzom komentowanie i zadawanie pytań online, w czasie rzeczywistym, tak aby wszyscy uczestnicy mieli szansę włączyć się w szeroką międzynarodową dyskusję.

Nabór

Biennale Warszawa oraz Fundacja Agro Perma Lab zapraszają aktywistów, przedstawicieli warszawskich oraz współpracujących z Warszawą inicjatyw, takich jak: ogrody społeczne, kooperatywy i spółdzielnie spożywcze, rodzinne ogródki działkowe, RWS-y, koła gospodyń wiejskich, przedszkola z ogrodami, zagrody edukacyjne, a także rolników, ogrodników pracujących w permakulturze, edukatorki i edukatorów naturalnego budownictwa i pionierów permakultury do udziału w Międzynarodowym Forum Edukatorek i Edukatorów Permakultury, które odbędzie się 15 i 16 maja w Warszawie.

Z badań przeprowadzonych podczas pierwszej fali pandemii przez Krajowy Ośrodek Zmian Klimatu wynika, że wielu z nas w czasie pierwszej kwarantanny odkryło na nowo, jak ważną rolę w życiu odgrywa kontakt z naturą, spędzanie czasu w ogrodach, parkach, lasach czy na działkach. Była to okazja nie tylko do wyciszenia, ale często do wejścia w głębszą relację z przyrodą, do rozpoczęcia uprawy własnych warzyw, ziół czy owoców.

W jaki sposób utrzymać tę zmianę i co może stanowić alternatywę dla dotychczasowego systemu? Jak możemy włączać się w transformację, która pozwoli nam wszystkim korzystać ze zdrowszego pożywienia i współtworzyć możliwości jego wytwarzania? Taką nową ścieżką dla rozwoju miejskiego ogrodnictwa i rolnictwa może być permakultura, czyli permanentna (trwała, niezniszczalna) kultura uprawy – stara wiedza na nowe czasy. Ruch permakulturowy na świecie – w Londynie czy w Detroit – przyczynił się już do przeobrażenia wielu przestrzeni miejskich w życiodajne ogrody. Możemy korzystać z tego sposobu uprawy, tak bliskiego naturalnemu ekosystemowi, i wykorzystać go w postpandemicznej rzeczywistości. Permakultura, która pozwala projektować i tworzyć jadalne ogrody dla miast, może być szansą na rozwijanie solidarności żywnościowej, a także wspieranie lokalnych praktyk oraz polityk żywnościowych i gospodarki cyrkulacyjnej.

Międzynarodowe Forum Edukatorek i Edukatorów Permakultury będzie pierwszym tego typu wydarzeniem w Polsce. Pragniemy dać możliwość rozwoju osobom, które już są aktywnymi liderkami i liderami społeczności permakulturowych oraz tym, którzy dopiero zaczynają swoją ścieżkę edukatorek i edukatorów. Celem forum jest sieciowanie osób zaangażowanych w edukację dotyczącą permakultury, znających już jej założenia i pracujących na rzecz solidarności żywnościowej w Warszawie, na Mazowszu oraz w ramach inicjatyw z nimi współpracujących. Wybranych uczestników oraz gości z zagranicy zaprosimy do rozmowy o tym, jak uczyć permakultury w mieście, jak rozwinąć swój warsztat oraz jak zwiększać świadomość społeczną i w pełni wykorzystywać potencjał tkwiący w jej założeniach.

Pierwszego dnia podczas zamkniętej sesji warsztatowej z wybranymi uczestnikami skupimy się na metodach i narzędziach pracy edukatorek i edukatorów permakultury. Spróbujemy również zastanowić się, jak mogłaby wyglądać mapa drogowa dla rozwoju miasta oraz jego relacji z wsią w najbliższych latach.

Kolejny dzień będzie miał charakter publicznego forum, streamowanego w internecie poprzez kanały komunikacyjne organizatorów. Uczestnicy i zaproszeni goście zostaną poproszeni o wygłoszenie krótkich prezentacji. Całe wydarzenie zakończy się debatą podsumowującą.

Będziemy opierać się na następujących metodach:

— edukacji nieformalnej w oddolnych ruchach społecznych,

— pedagogikach empatycznych i refleksyjnych,

— procesach wizjonerskich.

Zgłoszenia do udziału w forum należy dokonać poprzez wypełnienie ankiety rekrutacyjnej. Liczba miejsc jest ograniczona. Rekrutację prowadzimy do 5 kwietnia 2021 roku, a do 12 kwietnia ogłosimy listę wybranych uczestników i uczestniczek. Forum odbędzie się w języku angielskim. Biennale Warszawa nie pokrywa kosztów związanych z dojazdem i noclegiem uczestniczek i uczestników Forum w Warszawie. Osoby wybrane w procesie rekrutacyjnym i zaproszone do udziału w Forum otrzymają wynagrodzenie w wysokości 400,00 zł brutto, czyli 366,00 zł netto (z uczestniczkami i uczestnikami podpiszemy umowę o dzieło, której przedmiotem będzie aktywny udział w Forum oraz przygotowanie i wygłoszenie krótkiej prezentacji).

W procesie rekrutacyjnym będziemy zwracać uwagę na to:

— czy uczestnikiem / uczestniczką forum jest osoba reprezentująca społeczność: organizację, stowarzyszenie, nieformalny kolektyw lub oddolny ruch, lokalną społeczność produkującą żywność, instytucję naukową lub badawczą albo współpracująca z innymi jako niezależny edukator / edukatorka;

— czy tematyka działań i misji organizacji / społeczności macierzystej jest spójna z założeniami suwerenności żywnościowej;

— czy potencjał edukatorski zaproszonej osoby jest poparty realnymi działaniami;

— czy uczestnik / uczestniczka będzie chciała i mogła wprowadzić doświadczenia zdobyte podczas forum w życie i współtworzyć sieć solidarnościową po wydarzeniu.

Jednym z naszych priorytetów jest różnorodność grupy uczestników – może to zadecydować o tym, że do udziału w forum zostanie wybrana osoba z mniej reprezentowanego sektora.

Wyniki naboru

Dziękujemy bardzo za wszystkie nadesłane zgłoszenia na Międzynarodowe Forum Edukatorów i Edukatorek Permakultury.

Do udziału w całości wydarzeń (15 i 16 maja 2021) zapraszamy następujące osoby:

Marek Golonko

Krystian Stempek

Klaudia Kryńska

Małgorzata Witczak

Ewa Tatar

Wojciech Nowak

Michelle Żamojda 

Karolina Pająk

Michał Augustyn

Ola Arent

Łukasz Nowacki

Agnieszka Chołuj 

Anna Chęć

Maciej Łepkowski

oraz

Krzysztof Marciniak (jako wolny słuchacz w ramach współpracy z „Dwutygodnikiem”)

Wszystkich Państwa zapraszamy do udziału w drugim dniu Forum, 16 maja, który będzie miał charakter publiczny. Wydarzenie będzie streamingowane na kanały społecznościowe Biennale Warszawa.

W Forum wezmą udział także członkowie międzynarodowego kolektywu edukatorów i edukatorek, który współtworzą nauczyciele i nauczycielki oraz praktycy i praktyczki permakultury i agroekologii z Polski, Hiszpanii, Ukrainy, Czech i Niemiec. Od lutego 2021 kolektyw pracuje przy projekcie The Supermarket Museum: Living Together within Limits Fundacji Agro-Perma-Lab, partnera Biennale Warszawa, nad wizjonerskim ujęciem metod uczenia uprawy żywności, które zostaną przedstawione podczas Forum, a także na stronie wirtualnej wystawy „The Supermarket Museum”.

Uczestnicy i uczestniczki Forum z kolektywu:

Daniel Pacek, Polska (Placówka)

Marcelina Haremza, Polska (Ogrodowa Alternatywa)

Joanna Bojczewska, Polska (Ekopoletko)

Habiba Youssef, Hiszpania (La Bolima)

Immo Fiebrig, Niemcy (Lebende Samen)

Iryna Kazakova, Ukraina (Permacultura na Ukrainie)

Jana Kožnarová, Czechy (Asociace místních potravinových iniciativ)

Susanne Hofmann-Souki, Niemcy (Agrecol)